امروزه یکی از عارضه‌های رایج در بین زنانی که چرخه قاعدگی دارند و در دوران پیش از یائسگی هستند، کیست تخمدان است. خوشبختانه روش‌های درمانی با استفاده از دارو برای این مورد وجود دارد، ولی اگر کیست تخمدان شما به دارو جواب ندهد و یا اندازه آن بزرگ باشد، عمل کیست تخمدان تجویز میشود.
در این مقاله از سایت علمی پزشکی دکتر مژده نامداری متخصص زنان در تهران به بررسی عمل کیست تخمدان و نکات مهم آن می‌پردازیم پس با ما همراه باشید.
جهت دریافت مشاوره و یا اخذ نوبت از مطب دکتر مژده نامداری، متخصص زنان در تهران از طریق شماره‌های زیر پاسخگوی شما عزیزان هستیم.
آدرس مطب: تهران، شریعتی، بالاتر از میرداماد، روبروی متروی شریعتی، کوچه شواری، ساختمان پزشكان رازی، واحد ۱۲
همچنین از طریق اینستاگرام با پزشک متخصص خود در ارتباط باشید و از مطالب مفید ایشان بهره مند شوید.
کیست تخمدان چیست؟
قبل از بررسی جراحی کیست تخمدان بهتر است ابتدا با کیست تخمدان در زنان آشنا شویم. این عارضه از تشکیل یک یا چندین کیست غیرطبیعی در تخمدان به وجود میآید. کیست تخمدان به انگلیسی Ovarian cyst است و در واقع توده‌هایی حاوی مایع است و درون یا روی تخمدان رشد می‌کند. انواع مختلفی از کیستهای تخمدان وجود دارد و معمولا خطری ندارد، اما اگر کیست تخمدان بزرگ باشد و باعث درد و ناراحتی شود، امکان بروز سرطان وجود دارد و طبق تشخیص پزشک باید عمل جراحی را انجام دهید.
علائم تشخیص کیست تخمدان
اکثر کیستهای تخمدان خصوصا نوع فولیکولی که شایع‌ترین آن‌هاست، علائم خاصی ندارد و با سونوگرافی مشخص میشود ولی به طور کلی علائم کیست تخمدان در افراد متفاوت است. برای مثال در برخی موارد کیست تخمدان باعث تاخیر پریود میشود، دردهای شکمی هنگام رابطه جنسی به وجود می‌آورد و با لکه بینی و… مواجه می‌شوید که بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک با معاینه شما تشخیص کیست تخمدان چپ یا راست را انجام داده و بهترین روش درمان را توصیه می‌کند.
عمل کیست تخمدان چگونه است؟
عمل کیست تخمدان با هدف درمان و خارج کردن کیستها از داخل تخمدانها توسط پزشک انجام میشود. روش عمل کیست تخمدان بسته به اندازه، نوع کیست و علائم آن بستگی دارد و در اغلب مواقع به صورت لاپاراسکوپی صورت میگیرد. اما مواقعی نیز وجود دارد که به عمل باز (لاپاروتومی) نیاز است.
اگر در حین جراحی توده کیستی غیرسرطانی مشاهده شود، تنها همان کیست را برداشته و دیگر نیازی به تخلیه تخمدان نیست. اما اگر توده سرطانی مشاهده شود، با تشخیص پزشک ممکن است نیاز باشد یک یا هر دو تخمدان برداشته شوند.
عمل کیست تخمدان با لاپاراسکوپی
جراحی به روش لاپاراسکوپی که به عنوان جراحی کم تهاجمی شناخته میشود، از شیوه‌های نوین پزشکی است و معمولا برای کیستهای کوچک و غیرپیچیده استفاده میشود. دکتر مژده نامداری متخصص زنان، زایمان و نازایی دارای مدرک لاپاراسکوپی و مدرن‌ترین تجهیزات می‌باشند و مراحل انجام لاپاراسکوپی کیست تخمدان توسط ایشان به شکل زیر است:
- در ابتدا بیمار با بیهوشی عمومی، آماده انجام جراحی میشود.
- جراح پس از برش‌های کوچک در شکم، یک دوربین کوچک (لاپاراسکوپ) را وارد ناحیه یک سانتی متری ناف می‌کند و کیست شما را از این طریق بررسی می‌کند.
- سپس با ابزارهای جراحی کوچک کیست تخمدان را از روی تخمدان برداشته و از بدن خارج می‌کند.
- بعد از خارج کردن کیست بریدگی‌ها با نخ جذبی یا غیرجذبی بخیه زده شده و پانسمان میشود.
این روش دارای زمان بهبودی کوتاه‌تری نسبت به جراحی باز است و معمولاً بیمار در مدت کوتاهی پس از دوره نقاهت میتواند به زندگی عادی بازگردد. همچنین بیمار کمتر در معرض بروز عفونت و عوارض خطرناک پس از جراحی قرار خواهد داشت.
جراحی کیست تخمدان به روش لاپاروتومی
این روش برای کیستهای بزرگتر، پیچیده‌تر یا در مواردی که احتمال کیست سرطانی وجود دارد، استفاده میشود. مراحل آن نیز به شرح زیر است:
- پس از بیهوشی، جراح یک برش بزرگتر در شکم ایجاد می‌کند تا بتواند به تخمدانها و کیست دسترسی کامل پیدا کند.
- در این روش، ممکن است نیاز به برداشتن بخشی از تخمدان یا در موارد نادر کل تخمدان باشد.
- دوره بهبودی این نوع جراحی طولانی‌تر است و بیمار معمولاً مدت بیشتری در بیمارستان می‌ماند.
- گاهی اوقات ممکن است جراح در حین عمل لاپاراسکوپی جریان عمل خود را تغییر دهد و عمل لاپاراتومی را انجام دهد.
عمل کیست تخمدان چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان عمل کیست تخمدان به وضعیت بیمار، نوع کیست و تجربه جراح بستگی دارد. همچنین بعد از جراحی، بیمار ممکن است مدتی در اتاق ریکاوری بماند تا از وضعیت پایدار او اطمینان حاصل شود. به طور کلی در جراحی لاپاراسکوپی که کم‌تهاجمی است، معمولاً بین 30 دقیقه تا 1 ساعت طول می‌کشد. در عمل لاپاراتومی (باز) که پیچیده‌تر است، معمولاً بین 1 تا 2 ساعت یا بیشتر طول می‌کشد. البته گفتنی است که اگر کیست بزرگ باشد یا نیاز به بررسی دقیق‌تر باشد، زمان عمل افزایش می‌یابد.
در چه صورت کیست تخمدان باید عمل شود؟
در این بخش از مقاله می‌خواهیم به پرسش کدام کیست تخمدان باید جراحی شود؟ پاسخ دهیم. اگر مواردی که در ادامه اشاره می کنیم در فرد مشاهده شود، پس از بررسی سونوگرافی و دیگر موارد، به عمل کیست تخمدان نیاز است.
- غده یا توده‌های تخمدانی در هر دو تخمدان وجود داشته باشد.
- اندازه کیست تخمدان برای عمل باید در حدود 5 الی 10 سانتی متر باشد.
- کیست‌هایی که با وجود درمان کیست تخمدان بعد از گذشت دو تا سه ماه هنوز هم کوچک و دفع نشده باشد.
- زمانی که سونوگرافی انجام دادید و نتیجه آن نشان داده که کیست تخمدانی شما یک کیست ساده نیست.
- کیست‌هایی که مانع از گذراندن دوره پریود در دختران جوان می‌گردد.
- خانم‌هایی که در دوران یائسگی هستند و احتمال ابتلا به سرطان کیست تخمدان در آنها بالا می‌باشد.
اگر کیست تخمدان عمل نشود چه میشود؟
همانطور که بررسی کردیم کیست تخمدان اغلب مشکل خاصی ایجاد نمیکند، اما در برخی از شرایط حاد نیاز به عمل کیست تخمدان است و اگر این جراحی انجام نشود، ممکن است خطراتی را پیش رو داشته باشد. برای مثال ابتلا به سرطان تخمدان و پارگی کیست تخمدان میتواند عوارض جدی ناشی از عدم جراحی باشد. هرچه کیست بزرگتر باشد، احتمال پارگی آن نیز بیشتر میشود. درد شدید ناحیه شکم، نفخ شدید، لکه بینی و… میتواند نشانه پارگی یا ترکیدن کیست تخمدان باشد.
جراحی کیست تخمدان در دختر مجرد
دختران مجرد نیز می‌توانند در معرض ابتلا به انواع کیست تخمدان باشند. این معضل به دلایل زیادی مانند ژنتیک، سبک زندگی ناسالم، اضطراب و استرس شدید و… در دختران باکره نیز به وجود میآید و لزوما در سنین بالا رخ نمی‌دهد. متاسفانه دختران جوان که به این بیماری مبتلا می‌شوند، کمتر متوجه علائم آن شده و از این رو مراجعه به متخصص زنان برای چکاپ و بررسی به دختران 16 سال و بالا توصیه میشود.
برای عمل کیست تخمدان چه آمادگی‌هایی لازم است؟
برای جراحی کیست تخمدان مانند سایر جراحیها نیاز است که نکاتی را درباره قبل از عمل بدانید و آنها را رعایت کنید. در ادامه به نکاتی که قبل از جراحی برداشتن کیست تخمدان نیاز است به آنها توجه کنید می‌پردازیم.
- اگر فردی هستید که سیگار می‌کشید باید آن را کاهش دهید و یا ترک کنید. به دلیل اینکه مصرف سیگار احتمال بروز عفونتهای بعد از جراحی را بالا می‌برد و خطرناک است.
- به طور معمول بعد از عمل کیست تخمدان نیاز به حداقل 24 ساعت بستری شدن در بیمارستان است و در موارد خاص با توجه به مصلحت پزشک، مدت بستری بیشتر خواهد شد.
- قبل از رفتن برای جراحی کیست حتما هماهنگی‌های لازم را انجام دهید که فردی از دوستان یا خانواده شما در بیمارستان همراهیتان کند و بعد از پایان عمل شما را به خانه بازگرداند. همچنین نیاز است که تا 1 روز بعد از عمل یک نفر در خانه کنار شما بماند و از شما مراقبت کند.
- همانطور که گفتیم، برای انجام عمل کیست تخمدان بیهوشی عمومی انجام میشود. به همین دلیل باید به تمام توصیه‌هایی که پزشک درباره تغذیه شما قبل از عمل می‌گوید توجه کنید و آنها را رعایت نمایید. از 6 ساعت قبل از عمل نباید به جز نوشیدنی‌های شفاف هیچ چیز دیگری بخورید یا بنوشید. همچنین فقط تا 2 ساعت قبل از عمل می‌توانید آب بنوشید.
- ممکن است از شما خواسته شود جوراب واریسی به پا کنید تا با این کار از لخته شدن خون در رگ های شما جلوگیری شود.
- به طور معمول پزشک شما به طور کامل چیزهایی که باید بدانید را برای شما شرح میدهد. و شما را از مراحل جراحی آگاه می‌کند. اما اگر از چیزی مطمئن نمی‌باشید برای اطمینان خاطر و جلوگیری از استرس و اضطراب قبل عمل از پزشک خود بپرسید.
بعد از جراحی کیست تخمدان چه باید کرد؟
پس از اینکه جراحی کیست تخمدان با موفقیت انجام شد، بیمار از بیمارستان مرخص شده و لازم است مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی را رعایت کرده تا احتمال بروز عفونت و دیگر عوارض جانبی جراحی به حداقل برسد. بهبودی کامل در خانه حداقل 14 روز زمان می‌برد. نکات قابل توجه شامل:
- رژیم غذایی که پزشک توصیه کرده است را رعایت کنید.
- قبل از رفتن به خانه به شما توصیه‌های دارویی و غذایی میشود که باید آنها را رعایت کنید و احتمالا مسکن به شما بدهند و همچنین نوبت مراجعه بعدی را برای شما مشخص می‌کنند.
- از فعالیت سنگین ورزشی و نزديكی بعد از عمل كيست تخمدان به مدت 1 ماه اجتناب کرده تا بهبودی شما صورت بگیرد.
- تاثیر بیهوشی در افراد گوناگون متفاوت می‌باشد. بعد از آنکه به هوش آمدید ممکن است احساس گیجی کنید و نتوانید به درستی فکر کنید. این علائم بعد از 24 ساعت از بین می‌روند. در این زمان نباید رانندگی کنید، الکل مصرف کنید و یا اسناد مدارک مهمی را امضا نمایید.
- ممکن است جراح برای شما از بخیه قابل جذب استفاده کرده باشد. اما اگر از نوع دیگری از بخیه استفاده کند باید 6 یا 7 روز بعد بخیه توسط پرستار یا پزشک کشیده شود.
- تا 4 هفته از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
تغذیه بعد از عمل کیست تخمدان
اگر سوال شما هم این است که بعد از عمل کیست تخمدان چه بخوریم؟ باید بگوییم که رژیم غذایی که پزشک مشخص کرده است را جدی بگیرید و می‌توانید از موارد زیر هم برای بهبودی بیشتر استفاده نمایید:
- مایعات به خصوص آب را به میزان زیاد استفاده نمایید.
- تا چند روز بعد از عمل لازم است غذاهای سبک میل کنید مانند سوپ.
- نان تست و نان قندی بخورید زیرا این مواد غذایی به جلوگیری از یبوست و بهبود وضعیت معده شما کمک می‌کند.
- از مصرف آب گوجه‌فرنگی و مرکبات همچون پرتقال خودداری کنید.
- سبزیجات بیشتر مصرف کنید. اما سبزیجات نفاخ مثل کلم بروکلی و گل کلم نخورید.
- با تجویز پزشک و در صورت نیاز، برای جبران خون از دست‌رفته قرص آهن بخورید.
عوارض عمل کیست تخمدان
به طور کلی جراحی کیست تخمدان از بهترین روشها و در برخی مواقع تنها راه حل قطعی و موثر برای خارج کردن کیست از تخمدان و درمان علائم شدید آن است. اما این احتمال را در نظر داشته باشید که روش‌های درمانی و عمل‌هایی که روی بدن انجام می‌گیرند، ممکن است عوارضی مانند احساس خستگی بیش از حد تا چند روز، درد زیر شکم تا چند روز بعد از عمل، مقدار اندکی خونریزی واژینال تا 48 ساعت و… را در پی داشته باشد که طبیعی است.
در مواردی نادر که بیمار با عوامل زیر روبرو میشود، مراجعه به پزشک و بررسی دوباره کیست را توصیه می‌کنیم:
- حرارت بالای بدن با از دست دادن اشتها و حالت تهوع.
- زخم اطراف بخیه قرمز و دردناک باشد.
- سوزش و درد در زمان ادراری، پرادراری یا عدم توانایی ادرار.
- احساس درد و تورم و قرمزی در پاها.
همانطور که در این مقاله متوجه شدیم، عمل جراحی کیست تخمدان بسیار حساس بوده و نیازمند بهترین جراح کیست تخمدان با دانش روز پزشکی است تا بهترین نتیجه ممکن را به دست آورید.
اگر شما هم تجربه عمل جراحی کیست تخمدان داشته‌اید، می‌توانید نظرات و تجربیات خود را با کاربران به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول درباره عمل کیست تخمدان
- آیا عمل کیست تخمدان باعث نازایی میشود؟در مواردی که کیست باعث نازایی و اختلال عملکرد تولید مثل و تخمدانها میشود، عمل جراحی کیست تخمدان میتواند تغییراتی را در قدرت باروری زنان ایجاد کند. اما کیست لزوما منجر به ناباروری نمیشود. در واقع بسیاری از کیستها نظیر کیست عملکردی تخمدان نیاز به عمل ندارد و به دلیل درمان ساده با دارو و یا خود به خود، مشکلی در بارداری ایجاد نمیکند.
- عمل کیست تخمدان چگونه انجام میشود؟در این مقاله چگونگی انجام عمل کیست تخمدان را کامل بررسی کردیم. عمل کیست تخمدان با توجه به برخی فاکتورها، معمولا به روش لاپاراسکوپی (کم تهاجمی) و یا لاپاروتومی (جراحی باز) توسط پزشک متخصص صورت میگیرد.
- کیست تخمدان باعث پریود نشدن میشه؟یکی از علائم وجود کیست تخمدان که گاها با بارداری اشتباه گرفته میشود، اختلال در نظم و یا عدم قاعدگی است. در صورت مشاهده این مورد و دیگر علائم کیست تخمدان حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- کیست تخمدان از چی به وجود میاد؟کیست تخمدان از مشکلات رایج در بین زنان است و به دلایل زیادی نظیر ژنتیک، سبک زندگی ناسالم، تولید مثل غیرطبیعی سلولی، عفونتهای شدید لگنی و... به وجود میآید. البته انواع مختلفی از کیستهای تخمدان وجود دارد که تخمک گذاری علت اصلی آن است.
- آیا کیست تخمدان حتما باید عمل شود؟همانطور که در این مقاله به طور کامل بررسی کردیم، برخی موارد کیست تخمدان با دارو درمان میشود. اما در مواردی که کیست احتمال بروز سرطان تخمدان را افزایش میدهد، اندازه بزرگ کیست، رشد زیاد و کم نشدن سایز آن نیازمند عمل است.
- آیا عمل کیست تخمدان خطرناک است؟عمل کیست تخمدان از بهترین روشها و در مواردی تنها راه حل قطعی و موثر برای خارج کردن کیست تخمدان و همچنین درمان علائم شدید ناشی از آن است. به طور کلی این عمل با خطرات زیادی روبرو نیست اما این احتمال را در نظر بگیرید که تمام جراحیها به دلیل عملیات پزشکی بر روی اندامهای بیمار، در موارد نادر ممکن است خطراتی به همراه داشته باشد.
- بیمه های طرف قرارداد دکتر مژده نامداریدکتر مژده نامداری طرف قرارداد با بیمه بانک صادرات، سپه، تجارت و کشاورزی هستند.
- آیا می توان از کیست تخمدان پیشگیری کرد؟داشتن تغذیه مناسب، ورزش و جلوگیری از اضافه وزن به کاهش ابتلا به تخمدان پلی کیستیک بسیار کمک می کند.
- استرس باعث ایجاد هورمون کورتیزول می شود که سطح بالای کورتیزول با افزایش وزن و مقاومت به انسولین ارتباط دارد
- از مصرف دخانیات و الکل بپرهیزید
- ورزش های هوازی مانند پیاده روی سریع بسیار توصیه می شود
- مصرف کربوهیدرات را کمتر کنید و مصرف فیبر و پروتئین را افزایش دهید
- چه زمانی باید نگران کیست تخمدان باشم؟کیست هایی که علائم ایجاد می کنند و بزرگتر می شوند نیاز به نظارت دقیق تری نسبت به کیست هایی دارند که این اثرات را ایجاد نمی کنند. علائمی که تجربه می کنید را پیگیری کنید تا بتوانید آنها را به پزشک خود بگویید. توصیه های آنها را در مورد اینکه چند وقت یکبار باید برای نظارت بر کیست های مربوطه برنامه ریزی کنید، جدی بگیرید.
- عوارض کیست تخمدان چیست؟کیست های تخمدانی که بعد از یائسگی ایجاد می شوند، بیشتر از کیست هایی که قبل از یائسگی ایجاد می شوند، سرطانی هستند. گاهی اوقات، پارگی کیست می تواند باعث درد شدید و تورم در شکم شما شود. هر چه بزرگتر باشد، احتمال شکستن آن بیشتر است. کیست ها می توانند به قدری بزرگ شوند که شکل تخمدان شما را مخدوش کنند و احتمال پیچ خوردن آن را افزایش دهند. پیچ خوردگی تخمدان ها می تواند از جریان خون به تخمدان شما جلوگیری کند و باعث مرگ تخمدان شود. درد شدید، تهوع و استفراغ همگی از علائم پیچ خوردگی تخمدان هستند. اگر علائم پارگی کیست تخمدان یا پیچ خوردگی تخمدان را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- چگونه درد کیست تخمدان را کاهش دهیماگر کیست تخمدان دچار خونریزی و پارگی شود و اگر نیاز به عبل نباشد و خونریزی کنترل شود از داروهایی مانند استامینیفون و مفنامیک اسید می توان استفاده کرد.
سلام کدام در کدام بیمارستان تهران عمل انجام میشه؟
سلام وقتتون بخیر. خانم دکتر مژده نامداری در چند بیمارستان خصوصی و نیمه خصوصی مشغول به عمل و جراحی هستن برای اطلاعات بیشتر و دقیق تر با شماره های 02122884654 و 09374053325 تماس بگیرید.