کیست تخمدان کیسه ای پر از مایع یا بافت های دیگر است که در تخمدان تشکیل می شود. این امر بسیار شایع است و آن ها می توانند در سنین باروری یا بعد از یائسگی رخ دهند. بیشتر کیست های تخمدان خوش خیم هستند، یعنی سرطانی نیستند و به خودی خود بدون هیچ درمانی از بین می روند. به ندرت، یک کیست ممکن است بدخیم یا سرطانی باشد که ممکن است به سرطان تخمدان منجر شود. در این نوشته همراه ما باشید تا بتوانید در این زمینه و پرسش های فوق آگاهی داشته باشید؛ که کیست تخمدان چیست؟ آیا کیست های تخمدان با یکدیگر متفاوت هستند؟ علائم تشخیص کیست تخمدان چیست؟ کیست تخمدان چگونه تشخیص داده می شود؟ کیست تخمدان چگونه درمان می شود؟ چه زمانی جراحی توصیه می شود؟
انواع مختلف کیست تخمدان
کیست تخمدان
انواع کیست تخمدان شامل موارد زیر است:
کیست عملکردی
کیست عملکردی رایج ترین نوع کیست تخمدان است و معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی کند. کیست های عملکردی اغلب طی 6 تا 8 هفته بدون درمان از بین می روند.
تراتوما
این نوع کیست حاوی انواع مختلفی از بافت هایی است که بدن را تشکیل می دهند، مانند پوست و مو. این کیست ها ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشند، اما می توانند در سال های تولید مثل یک زن رشد کنند. در موارد بسیار نادر، برخی تراتومها می توانند به سرطان تبدیل شوند.
سیستادنوما
این کیست ها در سطح بیرونی تخمدان شکل می گیرند. آن ها می توانند بسیار بزرگ شوند اما معمولاً خوش خیم هستند.
اندومتریوما
این کیست در نتیجه آندومتریوز ایجاد می شود که شبیه کیسه ای بر روی تخمدان است و حاوی مایعات و برخی اوقات شامل مواد نیمه جامد می باشد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک وضعیتی است که باعث می شود تعداد زیادی کیست کوچک و بی خطر روی تخمدان های شما ایجاد شود. در صورت وجود تعادل هورمون هایی که توسط تخمدان ها ایجاد می شود، این کیست ها تشکیل خواهند شد.
علائم کیست تخمدان
در بیشتر موارد، کیست ایجاد علائم نمی کند. بسیاری از آن ها در طی یک آزمایش معمول لگن یا آزمایش تصویربرداری تشخیص داده می شوند که به دلایل دیگری انجام خواهد شد. برخی از کیست ها ممکن است در طی انجام فعالیت های خاص باعث ایجاد درد در ناحیه شکم شود. کیست بزرگتر ممکن است باعث پیچ خوردگی تخمدان شود و این پیچ خوردگی معمولاً باعث ایجاد درد ناگهانی از یک طرف شکم می شود. همچنین کیست هایی که خونریزی می کنند یا ترکیده اند نیز ممکن است باعث درد ناگهانی و شدید شکم، تهوع و استفراغ شود. پارگی کیست اغلب بعد از ورزش، مقاربت جنسی، ضربه یا حتی معاینه لگن رخ می دهد.
به صورت کلی می توان موارد ذیل را به عنوان علائم شایع کیست تخمدان بیان کرد؛
از کجا بفهمیم کیست داریم
- درد در ناحیه شکم یا لگن، به ویژه در دوره قاعدگی یا هنگام مقاربت
- دوره های نامنظم قاعدگی که ممکن است سبک تر و سنگین تر از حد معمول باشد
- مشکل در هنگام دفع ادرار یا روده
- افزایش وزن
از کجا بفهمیم کیست داریم؟
اگر متخصص زنان و زایمان با انجام معاینات فیزیکی تشخیص دهد که شما ممکن است کیست داشته باشید، برای یافتن اطلاعات بیشتر ممکن است آزمایش های زیر را توصیه کند؛
سونوگرافی
این تست از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از اندام های داخلی استفاده می کند. ابزاری به نام مبدل در واژن یا روی شکم قرار می گیرد و نماهای ایجاد شده توسط امواج صوتی شکل، اندازه و محل قرارگیری کیست را نشان می دهد. نماها همچنین نشان می دهد کیست جامد است یا پر از مایع.
آزمایش خون
ممکن است شما یک آزمایش خون انجام دهید که سطح ماده ای به نام CA 125 را اندازه گیری کند. افزایش سطح CA 125 به همراه یافته های مشخصی از سونوگرافی و معاینات فیزیکی، ممکن است نگرانی را در مورد سرطان تخمدان به خصوص در زنان مبتلا ایجاد کند.
سی تی اسکن
در این کار از یک سری پرتوهای ایکس و یک کامپیوتر برای ایجاد تصویری دقیق از منطقه استفاده می شود.
برای رد سایر علل احتمالی علائم ممکن است شما نیاز به آزمایش های بیشتری داشته باشید.
درمان کیست تخمدان
چندین گزینه درمانی برای کیست وجود دارد. انتخاب گزینه بستگی به نوع کیست و عوامل دیگر خواهد داشت. گزینه های درمانی شامل درمان دارویی و در صورت بزرگ بودن کیست یا ایجاد علائم، عمل جراحی می باشد.
در برخی از موارد هیچ گونه درمانی برای رفع کیست ها صورت نمی گیرد و به منظور نظارت بر کیست ها معاینات سونوگرافی مکرر انجام می شود تا ببینند کیست در اندازه یا شکل ظاهری تغییر کرده است یا خیر. پزشک متخصص شما تصمیم می گیرد چه زمانی آزمایش سونوگرافی را تکرار کنید و این پیگیری چه مدت طول می کشد. بسیاری از کیست ها بعد از یک یا دو دوره قاعدگی به تنهایی از بین می روند.
چه زمانی جراحی توصیه می شود؟
اگر کیست شما بسیار بزرگ باشد یا باعث علائم آزاردهنده شود یا به سرطان مشکوک باشد، ممکن است عمل جراحی توصیه شود. نوع عمل به چندین عامل بستگی دارد؛ از جمله اندازه کیست، سن، تمایل شما به بچه دار شدن و اینکه آیا سابقه خانوادگی سرطان تخمدان یا سینه داشته باشید. سیستکتومی (Cystectomy) عمل جراحی به منظور خارج کردن کیست از تخمدان است. در بعضی موارد ممکن است نیاز به برداشتن تخمدان باشد که به این عمل اوفورکتومی (Oophorectomy) گفته می شود.
جهت دریافت مشاوره و یا اخذنوبت از مطب دکتر مژده نامداری، متخصص زنان در تهران از طریق شمارههای زیر پاسخگوی شما عزیزان هستیم.
در پایان اینکه
اگرچه بروز کیست تخمدان به دلیل ترس از بدخیم بودن آن، اضطراب قابل توجهی در خانم ها ایجاد می کند، اما توجه داشته باشید که اکثر این ضایعات خوش خیم هستند. پس هنگامی که در دوران قاعدگی و مقاربت دچار اختلالاتی شدید و یا شاهد علائم غیر طبیعی در ناحیه شکم و لگن بودید، حتما به بهترین متخصص زنان در تهران مراجعه نمائید تا از بروز مشکلات جدی تر ایمن باشید.
سلام خسته نباشید، از امروز صبح سمت راست زیر شکمم شروع به درد کرده هیچ علائم دیگهای هم ندارم چند درصد احتمال داره کیست تخمدان باشه؟
سلام باید به بیمارستان مراجعه کنید و سونوگرافی انجام دهید.